Onderzoek Erasmus MC

Twee artikelen zijn geplaatst over het onderzoek van Sophie Veldhuizen van Zanten:

1. artikel geplaatst in magazine van de radiologie en nucleaire geneeskunde Erasmus MC
2. artikel geplaatst in wetenschappelijk jaarboek 

---

Rotterdam, oktober 2020

Graag wil ik jullie informeren over de stand van zaken ten aanzien van mijn project dat wordt gesubsidieerd door Stichting Semmy.

In oktober 2019 waren John (Emmerik, red.) en ik aanwezig bij de opening van de nieuwe PET-MRI in Erasmus MC. Hier werd onder andere dit project gepresenteerd als een van de eerste onderzoeken in Nederland die gebruikt maakt van deze nieuwe hybride techniek.

De foto samen met afdelingshoofd professor Krestin werd bijgevoegd aan het persbericht over de toekenning van de subsidie van Stichting Semmy aan dit project.

Per oktober 2019 is een promovendus, Ilanah Pruis,  aangesteld op het project. Sinds haar start hebben we al enorm veel bereikt:

• Eind 2019 schreven we een review “The Added Value of Diagnostic and Theranostic PET Imaging for the Treatment of CNS Tumors” dat is gepubliceerd in Journal of Molecular Sciences (zie ook bijgevoegd PDF).
• Op basis van dit review hebben we een PET tracer geselecteerd die het best in aanmerking komt voor een eerste klinische studie bij patiënten met hersentumoren.
• Bovenstaand review en de plannen voor een eerste klinische studie werden gepresenteerd op het “European Society for Magnetic Resonance in Medicine and Biology” (ESMRMB) congres. Hiervoor ontvingen we de prijs voor “beste poster”, toegekend door het bestuur en de bezoekers van het congres.
• Inmiddels is de eerste klinische studie ook daadwerkelijk opgezet en goedgekeurd door de Medisch Ethische Toetsingscommissie. Bij de studie zijn veel verschillende afdelingen van het Erasmus MC betrokken, onder andere de radiologie & nucleaire geneeskunde, neurologie, oncologie, neurochirurgie, radiotherapie en pathologie.
• Ook zijn we met onder andere AUMC (Amsterdam) en UMCU/PMC (Utrecht) in gesprek over de mogelijkheden voor een samenwerking in 2021.

Vol energie starten we aan het nieuwe jaar. Ik kijk uit naar wat 2021 ons en het project zal brengen! Hopelijk is het tegen de zomer weer mogelijk om jullie live bij te praten op bijvoorbeeld de familiedag van Stichting Semmy.

Alle goeds een veel -wetenschappelijk- succes voor 2021 gewenst!

Sophie Veldhuijzen van Zanten

——–

Weesp, 27 november 2019

Persbericht – Stichting Semmy steunt wederom een onderzoek van Dr. Sophie Veldhuijzen van Zanten. In 2017 promoveerde zij in VUmc op onderzoek bij kinderen met hersenstamtumoren. Het vervolgonderzoek waaraan een subsidie van € 500.000,- is toegekend, wordt uitgevoerd in het Erasmus MC waar Dr. Veldhuijzen van Zanten zich specialiseert tot radioloog/nucleair geneeskundige. Binnen het onderzoek maakt Dr. Veldhuijzen van Zanten gebruik van de nieuwe gecombineerde PET-MRI scanner, die in oktober jl. door het Erasmus MC in gebruik is genomen.

Huidige behandeling naar hersenstamkanker

Hersenstamkanker (ook wel diffuus intrinsiek ponsglioom of DIPG geheten) is een kwaadaardige tumor waaraan kinderen gemiddeld genomen binnen elf maanden aan overlijden. Bij hersenstamkanker is de tumor nauw verweven met hersenzenuwen die belangrijke functies aansturen, zoals de ademhaling en de hartslag. Operatief verwijderen van de tumor is daarom niet mogelijk. De huidige behandeling bestaat uit bestraling, wat het leven van kinderen met DIPG enkele maanden kan verlengen maar wat geen genezing brengt. Daarnaast zijn wereldwijd meer dan 250 studies uitgevoerd waarin verschillende soorten chemotherapie werden toegediend. Geen van deze behandelingen heeft echter geleid tot overleving, mogelijk doordat chemotherapie de tumor onvoldoende bereikt.

Door het maken van een PET-scan na toediening van chemotherapie waaraan een radioactief vlaggetje is gekoppeld, kan in beeld worden gebracht hoe dit medicijn zich in het lichaam verspreidt. Dr. Veldhuijzen van Zanten en collega’s waren de eersten die aantoonden dat deze beeldvormende techniek veilig kan worden toegepast bij kinderen met DIPG. Daarbij bleek dat chemotherapie nauwelijks werd opgenomen in de tumor terwijl het in de rest van het lichaam wel bijwerkingen kon veroorzaken.

Alternatieve manieren toedienen van chemotherapie
Onderzoek naar de behandeling van hersentumoren richt zich in toenemende mate op alternatieve manieren waarop chemotherapie kan worden toegediend, in plaats van de standaard intraveneuze route (via de aderen). Aan lokale toediening zoals via convection enhanced delivery (CED) wordt al gewerkt. Maar ook intra-arteriële toediening (via de slagaderen) biedt een alternatief. Bij dit laatste wordt de chemotherapie zo lokaal mogelijk toegediend in een bloedvat dat de tumor van voedingsstoffen voorziet. Ander onderzoek richt zich op manieren om de bloed-hersenbarrière te openen.

Een recente studie in proefdieren, waarover Dr. Veldhuijzen van Zanten een opiniestuk schreef voor The Journal of Nuclear Medicine, laat zien dat intra-arteriële toediening met opening van de bloed-hersenbarrière leidt tot een significant hogere opname van chemotherapie in de hersenen. De eerste studies in volwassenen met een hooggradig glioom (HGG) zijn eveneens veelbelovend. Er zijn echter nog geen grootschalige studies naar de intra-arteriële toediening van chemotherapie in kinderen en ook nog geen studies die de verspreiding van chemotherapie in de hersenen in beeld brengen middels de gecombineerde PET-MRI techniek.

Nieuw onderzoeksproject
Het doel van het nieuwe onderzoeksproject is om een eerste klinische studie te ontwikkelen waarin, door middel van PET-MRI, wordt vergeleken of intra-arteriële toediening gecombineerd met opening van de bloed-hersenbarrière inderdaad leidt tot een hogere opname van chemotherapie in de tumor ten opzichte van de standaard toediening. De verwachting is dat de chemotherapie de tumor beter bereikt terwijl het zich minder verspreidt in de rest van het lichaam, waarmee in patiënten meer effect en minder bijwerkingen wordt beoogd. De methodes zullen eerst worden onderzocht in volwassen patiënten met hersentumoren alvorens ze worden vertaald naar studies voor kinderen met DIPG. Dit zal plaatsvinden in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht waar kinderen met DIPG centraal worden behandeld.

Stichting Semmy
Dr. Veldhuijzen van Zanten is in de afgelopen zeven jaar nauw betrokken geraakt bij de kinderen en families die kampen met DIPG en bij Stichting Semmy. “Ik ben zeer gedreven om ook met dit project zo veel mogelijk te bereiken met als doel een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een veilige, verdraagzame en effectieve behandeling.”

John Emmerik en Nicole van Dijk-Bakker richtten Stichting Semmy in 2007 op nadat hun zoon Semmy overleed aan DIPG. Stichting Semmy zet zich sindsdien in om onderzoek naar DIPG te stimuleren in de hoop de overlevingskansen voor ieder kind met deze aandoening te verhogen. “We zijn enthousiast dat we weer een onderzoek kunnen laten uitvoeren, dit keer in het Erasmus MC. We verwachten veel van dit onderzoek“, zegt Emmerik. Van Dijk-Bakker voegt daaraan toe: ‘’We zijn heel dankbaar dat we dankzij onze donateurs het onderzoek naar een behandeling tegen DIPG verder kunnen verbreden; Dr. Veldhuijzen van Zanten is heel begaan en zal met haar expertise en die van haar collega’s in het Erasmus MC veel kunnen bereiken.’’